سولفات آمونیوم و نقش آن در تغذیه، رشد و باردهی گیاهان

سولفات آمونیوم چیست؟

سولفات آمونیوم یک نمک غیر آلی است که بعنوان کود شیمیایی در کشاورزی کاربرد دارد. کود سولفات آموینوم معمولا حاوی ۲۴% نیتروژن به فرم آمونیوم و ۲۴ % گوگرد به فرم سولفات است.

سولفات موجود در این کود اسیدیته خاک را کاهش می دهد البته اسیدی کردن خاک را از طریق نیتریفیکاسیون نیز انجام می دهد؛ از آنجا که خاک های ایران معمولا قلیایی هستند این کود انتخاب خوبی خواهد بود. کود سولفات آمونیوم طی واکنش اسید سولفوریک با آمونیاک تولید می شود. جهت اطلاعات بیشتر درباره مزایای کود سولفات آمونیوم برای گوجه روی لینک کلیک کنید.

فرمول شیمیایی  NH4)2SO4):

فرم: گرانوله ، پودری ، کریستال

نام های دیگر: دی آمونیوم سولفایت، سولفات هیدروژن آمونیوم

این کود از عناصری همچون نیتروژن (ازت) و گوگرد تشکیل شده که هر کدام از این ها برای گیاه فوائدی دارند که در ذیل به چند مورد آن اشاره می کنیم.

نیتروژن اصولا برای اکثر گیاهان زراعی و باغی یکی از مهم ترین عناصر برای دستیابی به عملکرد بالا است و فقدان یا کمبود این عنصر در خاک رشد گیاه را به شدت محدود خواهد کرد به طوری که حتی ایجاد ساقه هم با مشکل مواجه خواهد شد در نتیجه گیاه حتی توان ورود به فاز زایشی و تولید محصول را نخواهد داشت.

ازت بخش مهمی از ترکیبات آلی مانند رنگدانه کلروفیل، کوآنزیم ها و پروتئین ها را تشکیل می دهد. ازت محرک رشد رویشی گیاه است.

یکی از فرم های ازت که به عنوان منبع نیتروژن به گیاه اعمال می شود آمونیوم است آمونیوم دارای بار مثبت است که جذب آنیون های خاک می شود به همین علت تحرک و آبشویی آن کم است.

گوگرد و نیتروژن موجود در سولفات آمونیوم در خاک به ترتیب باعث ایجاد سولفوریک اسید و ازت به فرم آمونیومی می شود.

مزایای استفاده از آمونیوم

بیش از ۱۵۰ سال است که این کود تولید می شود و در ابتدا از آمونیاک آزاد شده هنگام تولید گاز ذغال سنگ ساخته می شد که برای روشنایی شهرها مورد مصرف قرار می گرفت. سولفات آمونیوم از کک ذغال سنگ که برای تولید فولاد به کار می رود نیز به دست می آید.

• دارای ازت آمونیاکی است که بهترین فرم ازت برای جذب توسط گیاه است.
• گوگرد سولفاتی ابن کود باعث تنظیم اسیدیته خاک و تسهیل جذب ریزمغذی هایی همچون آهن، روی، مس و منگنز در خاک می شود.
• گیاهانی همچون انگور، مرکبات و پسته به اوره حساس هستند و با استفاده از اوره برگ هایشان به رنگ زرد درخواهد آمد بنابراین این کود انتخاب بهتری برای این نوع کشت ها خواهد بود.
• میزان جذب آب توسط این کود کمتر از سایر کودهای ازته است بنابراین کلوخه ای شدن خاک در استفاده از این نوع کود کمتر خواهد بود و انبارداری آن بالا تر خواهد رفت.
• برای تولید برنج استفاده از این کود مرسوم است زیرا کودهای با پایه نیترات به دلیل آزاد شدن و هدر رفتن نیتروژن گزینه مطلوبی نیستند. آمونیوم به ذرات رس متصل می شود و از شستشوی نیتروژن می کاهد.
• این کود با کمترین هزینه انرژی توسط گیاه جذب می شود و در متابولیسم به مصرف می رسد.
• کلزا از گیاهان زراعی است که به گوگرد برای حصول عملکرد بالا نیاز دارد سولفات آمونیوم گوگرد را به راحتی در اختیار گیاه قرار می دهد و باعث افزایش بازده محصول می شود.
• اختلاط این کود با سموم علف کش و آفت کش ممکن است حتی باعث بهبود تاثیر سموم (هنگامی که آب استفاده شده حاوی غلظت قابل توجهی از کلسیم، منیزیم یا سدیم باشد) نیز می شود.
• هنگام خرید کود بهتر است نوع گرانوله آن را انتخاب کنید چراکه حلالیت گرانول بالاتر و حمل آن آسان تر است.

کارایی سولفات آمونیوم

جالب است بدانید سولفات آمونیم فقط بعنوان کود بکارگرفته نمی شود بلکه کارایی های دیگری دارد:

• در تهیه نایلون
• استفاده از تصفیه آب و فاضلاب
• تهیه پودرهای آتشنشانی
• در صنایع غذایی برای بهبود خمیر نان
• در صنایع چرم سازی و دباغی
• در دامداری و مرغداری برای مبارزه با بیماری کوکسیدیوز
• و صنابع آبکاری

زمان و میزان مصرف کود سولفات آمونیوم

البته بهتر است قبل از استفاده برای اطلاع دقیق از نحوه مصرف از یک متخصص کمک بگیرید. با این حال نکاتی وجود دارند که می توانید پیش از استفاده از سولفات آمونیوم به آن توجه کنید.

• در زمین های زراعی ۳۰۰ الی ۴۰۰ کیلوگرم در هکتار قبل از کاشت
• در گلخانه ها به ازای هر بوته گیاه ۱۵ گرم و در باغچه ها به ازای هر مترمربع ۲۵ گرم
• در باغ ها به ازای هر درخت یک کیلوگرم در اوایل بهار

خرید کود سولفات آمونیوم

شما برای تامین عنصر نیتروژن مورد نیاز گیاه باید از کودهای ازته، آمونیومی و یا به طور کلی از کودهای نیتروژن دار مانند اوره، نیتروژن، سولفات آمونیوم و … استفاده کنید. این کود نسبت به کود اوره و سایر کودهای نیتروژن بالا از درصد نیتروژن کمتری برخوردار است (۲۱ درصد) در صورتی که کود اوره حاوی ۴۶% نیتروژن است؛

انتخاب نوع کود با آزمایش خاک و محصول تحت کشت بهتر و دقیق انجام خواهد گرفت. در کنار این موارد مشاوره با یک متخصص کشاورزی را فراموش نکنید.

کود سولفات آمونیوم حاوی عنصرهای گوگرد و نیتروژن است که اغلب به صورت کودهای جامد گرانوله یا پودری در بسته بندی های یک تا چندکیلوگرمی در اختیار خریداران قرار می گیرند.

این کود ها را حتی می توان در کیسه های ۵۰ کیلوگرمی با تناژ بالا نیز سفارش داد و خریداری کرد. وزن کود خریداری شده بستگی به سطح زیرکشت و نیاز گیاه دارد.

در این مطلب، فواید این کود برای گوجه تشریح شده است.

اگر علاقمند باشید، در این مطلب می توانید اطلاعات خوبی درباره کود آهن به دست بیاورید.